In 1925 schreven Park, Burgess en McKenzie een boekje over de stad. Het was nog niet de tijd van de catchy titels en verklarende ondertitels. Hun boekje noemden ze gewoon: The City. (heruitgegeven door The University of Chicago Press, London, 1967). Burgess was getuige van een nooit geziene uitbreiding van de steden, een spectaculaire ontwikkeling van de communicatietechnologie en een mondialisering met als gevolg massale migratiestromen van armoezaaiers en gelukzoekers naar de stad. Het was de tijd dat de stad werd geprezen omdat "The small community often tolerates eccentricity, the city rewards it, dat Bell Telephone Company onderzoek verrichtte naar het gebruik van dit nieuwe medium, dat in het stadscentrum knooppunten ontdekt werden waar er een intensievere mobiliteit werd vastgesteld en bijhorende stijgingen in vastgoedprijzen...
Burgess ontwikkelde een model waarmee hij de stedelijke groeidynamieken, het ontstaan en veranderen van wijken (gentrificatie) en bijhorende spanningen in kaart bracht. Om kort te gaan deelde hij de stad, i.c. Chicago, op in een vijftal concentrische zones. Centraal heb je een zakelijke zone die de economische en politieke functies concentreert. Daarrond een transitiezone met arme, veelal verlaten fabriekswijken. Deze zone is veel aan verandering onderhevig en wordt voorral door migranten bevolkt. Vervolgens komen we bij de lagere middenklassen terecht, de hogere middenklassen met vrijstaande huizen of luxe-appartementen en tenslotte in het sprawl gebied waar forenzen wonen. De meeste samenlevingsproblemen doen zich volgens Burgess in de transitiezones voor. We gaan hier niet verder in op zijn verfijningen van dit model in polycentrische configuraties, noch op de beschrijving hoe verschillende zones evolueren en uitbreiden.
In elk geval: negentig jaar later is er niets nieuws onder de zon. Nog steeds worden inwoners uit dezelfde zones geconfronteerd met dezelfde problemen waar onderzoekers en bestuurders nog steeds geen gepaste antwoorden op kunnen formuleren. Dat zou onderzoekers en beleidsmakers kunnen frustreren. Al die energie, die goedbedoelde maatregelen, al die centen voor dat onderzoek en niets, ook het inzicht niet, verandert.
Anderen, zoals ik, worden hier door gerustgesteld. De verschillende golven nieuwe inzichten en accenten, de theorieën over de multiculturele uitdaging, de post-fordistische samenleving, multi-level governance, glocalisering,... we hoeven er ons allemaal niet zo druk over te maken. Gewoon proberen klein beetje te begrijpen is al heel wat.
Op de foto zien we een stukje transitiezone van de snelgroeiende stad Chongqin, met op de achtergrond het Central Business District.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten