Het Uitzicht

Bij de vzw. Gynaika, het gelijkekansenhuis te Brussel, loopt nog tot 18 december een tentoonstelling met werk van Christine Marchand. Ja, wel familie van en daar zijn we blij om.

Gelijkekansenhuis
Gelijkvloers
Koningsstraat 136
1000 Brussel

inkom gratis weekdagen 10-12u en 13-17u

Op de website van rosadoc legt mijn zus uit waar het werk over gaat:
"Ruimtelijkheid en begrenzing, dikwijls een begrenzing die de sporen draagt van een menselijke ingreep in de vorm van een gebouw, een weg of een brug. […] De reeks - Het uitzicht – is geschilderd naar foto’s die ik heb genomen vanuit een raam met uitzicht op architectuur van Henry Van de Velde. Ik was gefascineerd door de wijze waarop de gebouwen zich als een areaal in de omringende ruimte manifesteren met vooral speelse ritmes van lijnen en vlakken. Ik vertrek bij het schilderen regelmatig van digitaal bronmateriaal. In het schilderen naar fotografische afbeeldingen wordt de ruimte op een andere manier benaderd. De wereld wordt een vlak en de ruimte, bijgevolg, vooral een mentale ruimte. In het proces dat voorafgaat aan het schilderen spelen herinnering en verbeelding een grote rol. Al schilderend verwijdert het werk zich meer en meer van de foto. Het gaat dan niet meer om een momentopname die naar het verleden verwijst, maar over een mentale constructie in verf, waarbij elke fase, elke penseelstreek een welbepaalde keuze inhoudt. Mijn aandacht concentreert zich op de spanning tussen vlak en diep, tussen presentatie en representatie. De geschilderde ruimte is een nieuwe materiële ruimte waarin mijn relatie tot de initiële ruimte wordt verbeeld."

Als dat geen stadsgedacht is !

Eeuw van de stad

Onze noorderburen besteden op dit ogenblik heel wat aandacht aan de stad. Via de website www.eeuwvandestad.nl kom in een multimediale omgeving terecht waar ze al hun materiaal rond stadsontwikkeling gebundeld hebben en ons digitaal ter beschikking stellen. Ook dit is een stedelijk fenomeen: je hoeft noch je kot buiten te komen, noch je aan bepaalde uren te houden. De digitale bibliotheek bedient ons op onze wenken.

Een belangrijk discussiepunt voor de stad van de toekomst gaat over het verschil tussen een 'open' en een 'gesloten' stad. In een open stad voelt iedereen zich welkom en ze biedt kansen aan creatievelingen die een toekomstproject met de stad voorhebben. De gesloten stad gaat een stuk voorzichtiger om met nieuwkomers, houdt de in- en uitstroom liever zelf een beetje in de hand en zet voornamelijk in op de bescherming en het behoud van wat is.

Welke stad willen we ? En kunnen we een stedelijke samenleving ook zo aansturen dat we dat ideaalbeeld kunnen realiseren ? Of moeten we eerder pragmatisch blijven en uitgaan van wat mogelijk is - in het beste geval -? En wat doe je met het minder beste geval ? Welk verhaal over 'open' of 'gesloten' stad vertel je aan de winkelier wiens ruiten aan diggelen wordt gesmeten in Molenbeek, of aan aan de eigenaar van een uitgebrande auto in een Parijse voorstad ? Kan een buurtwerking de vastgoedmakelaar buiten houden en is dat wel zo'n goed idee ? Wie zal er dan voor zorgen dat alles een beetje netjes blijft ? En moeten de Antwerpenaars nu alleen hun zeg doen over de Lange Wapper of gaat dit het hele verstedelijkte Vlaanderen aan ? Wie regelmatig op de VPRO afstemt kent het antwoord over enkele weken...

Quelle cathédrale !

Wie vanavond de inauguratie van Liège Guillemins op la une gevolgd heeft kan niet ontkennen dat de Luikenaars toch weer voor een ongelooflijk kippenvelmoment gezorgd hebben. Een openingsshow waar zelf de Chinezen jaloers van zouden zijn. Vooral de opera-opvoering is voor herhaling vatbaar. Het station van Calatrava verdient deze overmatige aandacht.

En dit geeft hoop. Als ze nu met een zelfde verbeeldingskracht -en evenveel centen- zich zouden storten op de wijk rond het station, komt alles misschien nog wel goed.

Brussel hoofdstad

Brussel is hoofdstad van veel en velen. Zowel België, Vlaanderen als Europa hebben er hun maatschappelijke zetel. Hoe 'maatschappelijk' die zetel moet opgevat worden is een ander paar mouwen. Brussel wil immers helemaal niet de hoofdstad van Vlaanderen zijn. Daarvoor is de aversie vanwege de Vlaamse Brusselaars tegenover hun verre thuisland veel te groot. Zij schurken zich liever aan tegen de 'open' en 'naar buiten' gekeerde kosmopolieten die het internationale karakter van Brussel centraal stellen. De zware polderklei is hen daarbij een blok aan het been. En zij hebben natuurlijk wel een punt. In Brussel kom je de hele wereld tegen. In de kelders van het SAS of Conrad hotel zit het zuidelijk halfrond, in de appartementen erboven het noordelijk. In de ene wijk wonen vooral Marokkanen, in de andere Congolezen. Ukkel en Vorst is in trek bij de Fransen en in het centrum hokken die vermaledijen Vlamingen samen. Ik weet, dit is een karikatuur, maar wat is dit niet in Brussel.

Op dezelfde manier is Brussel als hoofdstad voor Europa slechts een idee. De hoofdstadfunctie beperkt zich tot de concentratie van een groot deel van de Europese instellingen. Dat is natuurlijk al iets, maar lang niet voldoende. In een echte hoofdstad komen verschillende functies samen: politieke, financiële, economische en bestuurlijke machten ontmoeten er elkaar. Dit is in Brussel niet het geval, nergens in Europa trouwens.

Wat overblijft is een zweem van vergane Belgische glorie, van een glorieus industrieel verleden. Romantici gaan naarstig op zoek naar wat het noorden van dit land, via Brussel met het zuiden verbindt. Sommigen menen dat ze vaderlandslievende gevoelens kunnen opwekken door in hun liedjes Belgenland te bejubelen. Een jammerlijk maar aloud recept dat aanleiding geeft tot de meest banale nummers aller tijden.

Slimmeriken doen het anders. Tussen het nationalistisch puin zien zij waar noord, centrum en zuid zich werkelijk dagdagelijks mee bezig houdt: bier brouwen. Terecht claimen ze Brussel daarbij als "Beercapital'. Op hun site vind je een overzicht van de verschillende Belgische bieren en hun brouwerijen. Brusselse cafés en restaurants passeren ook de revue. Wat opvalt is dat naast oude vaste waarden, ook heel wat nieuwe of vernieuwde brouwerijen de club komen vervoegen. Dat is een hoopvol teken voor de uitbouw van een nieuwe bierbrouwersnatie ! Zelf ging ik alvast eens langs bij onze Waalse vrienden van de brasserie d'Ecaussinnes. Hun etiketten zien er niet uit maar het brouwsel mag er best wezen. Ik proefde er van de Ultra-Soif; de Ultra Blonde, de Ultra Ambrée en de Ultradélice. A découvrir ...

The Grand Harbour.

Vele steden hebben een haven. Dikwijls hebben ze er hun ontwikkeling aan te danken. Valletta, de hoofdstad van Malta, is een haven. En het is maar zeer de vraag of de stad er haar ontwikkeling aan te danken heeft.

Lange tijd was Malta niets anders dan een militaire burcht in het midden van de Méditerannée. Dat had ze te danken aan haar 'Grand Harbour", een gigantische natuurlijke haven die diep het land intrekt. Het bracht haar veel fortificaties en barokke kerken op. Met de tweede wereldoorlog hebben de Duitsers alles nog eens flink plat gebombardeerd en sindsdien was het wachten tot de Unesco geld genoeg bijeen bracht om de stad in haar middeleeuws aanzien terug op te bouwen. Nu de militaire rol van het eiland is uitgespeeld, blijft enkel nog toerisme over.

Dat is zeer zeker beter dan niets. Maar het toont toch ook wel aan dat een militaire economie in essentie een roofeconomie is. Door de eeuwen heen hebben verschillende mogendheden het eiland volledig kaalgeplukt. Wat de Maltezers nu nog rest is geschiedenis.

Financiële crisis ?

Er was een tijd dat Europese middelen massaal werden geïnvesteerd om bij voorbeeld nieuwe weginfrastructuur aan te leggen in Spanje en Portugal. Of in snelle spoorweglijnen tussen de belangrijkste Europese Steden.

Vandaag zien we die centen zowat overal opduiken, zelfs in Gent of Luik, voor de financiering van een wijkproject. We kunnen ons afvragen of dat allemaal wel zo nodig moet, die EU-subsidies, maar goed, dit is een kwestie van herverdeling. Zo ook in Gozo, één van de Maltezer eilandbroeders. Daar gaan ze één van hun belangrijkste toeristische attracties in een 'interactief' kleedje steken. Ik mag er niet aan denken wat ik me daarbij moet voorstellen, een soort middeleeuws Disneypark ?

Maar Malta kan dat niet financieren. Malta heeft weinig inkomsten en dit is niet verwonderlijk: er is niets - op enkele cactusvijgen en kappertjes na. Daarnaast staat onze nieuwe EU-vriend ook bekend als een belastingvriendelijke omgeving. En zoals dikwijls, is er een omgekeerde correlatie tussen de belastingdruk op een bepaalde plek en de rijkdom van diegenen die er verblijven.Op de eilanden zie je dus wel poepsjieke hotels en de havens liggen vol magnifieke jachten waartussen dit van onze eigen royalty's waarschijnlijk niet eens zou opvallen. Het is dus niet omdat Malta weinig inkomsten heeft, dat er geen geld aanwezig is.

Maar, om verder te investeren in het toerisme worden niet de centen van het luxe-toerisme gemobiliseerd, wel deze van.... IJsland of all places. Terwijl ze ginds in het hoge noorden het nationaal faillissement nabij zijn, draineren ze de weinig overgebleven centen van hun overheidsbudget naar de andere kant van Europa om daar nieuwe projecten te financieren voor het Maltees toerisme. Ik ben normaal geen EU-scepticus, maar nu kom ik toch in de verleiding.